Koja verzija publikacije sme da se deponuje u repozitorijum?
From TRAP-RCUB
Platforma za otvorenu nauku (2018) propisuje:
- obavezno arhiviranje (deponovanje) u odgovarajući repozitorijum svih publikacija proisteklih iz projekata finansiranih javnim sredstvima preko ministarstva za nauku,
- obavezu da se omogući javni pristup svim publikacijama proisteklim iz projekata finansiranih javnim sredstvima preko ministarstva najkasnije 12/18 meseci nakon objavljivanja.
- Ako se ne može omogućiti otvoreni pristup publikovanoj verziji rada, treba deponovati (i) recenzirani rukopis prihvaćen za objavljivanje.
- Preporuka da se arhiviraju i istraživački podaci i da se omogući javni pristup kada za to ne postoje prepreke.
Praksa u institucijama koje imaju repozitorijume:
- U repozitorijum se deponuju objavljene verzije svih publikacija, najčešće odmah nakon objavljivanja.
- Ne prihvataju se unosi bez punog teksta, tj. unosi bez datoteke i unosi sa datotekom koja sadrži samo deo publikacije (npr. samo prvu stranu članka, ili samo preliminarne strane monografije i slično).
- Ako ne postoje zakonska ograničenja, deponovane publikacije će biti u otvorenom pristupu.
- Ako je autor preneo prava na izdavača, a izdavač ne dopušta otvoreni pristup, pravo pristupa objavljenoj verziji se ograničava na zaposlene u instituciji.
- U tom slučaju, u repozitorijum se deponuje recenzirani rukopis prihvaćen za objavljivanje, u režimu odloženog otvorenog pristupa (embargoed access) i primenjuje se embargo koji zahteva izdavač. Nakon isteka tog perioda, publikacija (puni tekst) automatski postaje javno dostupna.
- Metapodaci su javno vidljivi čak i kada puni tekst nije.
- Provera je obavezna: kada istraživač deponuje publikaciju, ni metapodaci nisu javno vidljivi dok administrator (najčešće bibliotekar) ne proveri unos.
- Administrator proverava u samoj publikaciji, na sajtu izdavača i u drugim servisima da li su prava pristupa prilikom deponovanja definisana kako treba, i, ako nisu, koriguje podatke.
Gde se mogu naći informacije o tome koja verzija rada iz časopisa sme da se deponuje?
Časopisi bi trebalo da imaju politiku samoarhiviranja, koja definiše:
- koja verzija rada može da se deponuje,
- gde može da se deponuje i
- kada može da se deponuje.
Politika samoarhiviranja se može naći:
- na sajtu časopisa
- u servisu Sherpa Romeo (za one časopise koji su je tu registrovali)
Više informacija možete naći u ovoj prezentaciji
i video zapisu sa predavanja Autorska prava i politike samoarhiviranja: Šta smete da deponujete u repozitorijum?